Czym są aplety?

Aplety to skrót od angielskiego słowa application. Aplety, w języku angielskim nazywane zdrobniale applet, to w najszerszym znaczeniu niewielkie aplikacje, wykonujące jedno zadanie. Są pisane w skompilowanym języku, innym niż HTML lub język skryptowy.

To aplikacje pomocnicze, które nie mogą funkcjonować samodzielnie, ale jedynie w ramach większego programu, często jako wtyczka (plug-in). Mogą stanowić również rozszerzenie oprogramowania. Aplety są osadzane bezpośrednio na stronie WWW i wykonywane przez przeglądarkę internetową, najczęściej w językach JavaScript, Jscript, VBScript, Tcl oraz kontrolki ActiveX. Co ważne, nie mają dostępu do plików systemu. Apletami nazywane są również narzędzia panelu sterowania w Microsoft Windows. Najczęściej określenia aplet używa się w odniesieniu do apletów Java, czyli aplikacji napisanych w języku programowania Java.

Krótka historia apletów

Za inspiracje do powstania apletów Javy uznaje się koncepcje Jeffa Rulifsona z 1969 roku, dotyczącą niewielkich programów wykonywanych bezpośrednio przez użytkownika.

Po raz pierwszy nazwa aplet została użyta w PC Magazine w 1990 roku.

Aplety Java

Aplety Java pojawiły się już w pierwszym wydaniu języka, w 1995 roku. Zostały usunięte w 2018 roku z języka Java SE, jednak z użycia wycofane został już wcześniej, w momencie wydania w 2017 roku języka Java 9. Od 2013 roku wsparcie dla apletów zaczęły wycofywać same przeglądarki internetowe, przez co w latach 2015 do 2017 uruchomienie tych niewielkich aplikacji było niemożliwe.

Aplety Java były wykonywane w maszynie wirtualne Java (Java Virtual Machine) komputera, a uruchamiane z języka HTML przez użytkownika przeglądarki. Aplikacje mogły pojawić się w nowym oknie lub bezpośrednio na stronie internetowej. Zapewniały interaktywne funkcje i efekty na stronie internetowej. Mogły być wykonywane w przeglądarkach w środowiskach Windows, MacOS, Linux oraz Unix. Nie działały jednak na nowoczesnych urządzeniach mobilnych.

Zwyczajowo aplikacje Java pisane były w języku Java, jednak można było wykorzystywać także inne języki, które kompilowały się do kodu bajtowego Java. Wśród nich wymienić można Jython, Pascal, Scala, Eiffel lub Jruby.

Funkcje apletów

Aplety internetowe stosowane były do zamieszczania na stronach WWW animacji, interaktywnych wizualizacji oraz innych efektów graficznych. Aplety mogły posiadać elementy sterujące. Ze względu na swoją interaktywność i możliwość zmieniania przez użytkownika zawartości graficznej były wykorzystywane do nauki, np. prezentowania fizjologi serca. Są wykorzystywane również do tworzenia stacji roboczej typu „cienki klient” oraz narzędzi pomocniczych.

Przykłady apletów

Do apletów na stronach internetowych zalicza się:

• animacje Flash
• gry przeglądarkowe – aplety umożliwiały grę online z innymi graczami
• aplikacje do wyświetlenia modeli 3D, umożliwiające obracanie i powiększanie obiektów
• aplikacje Windows Media Player do wyświetlania plików wideo bezpośrednio na stronie internetowej